Düzenli lastik kontrolü, sürüş güvenliğini sağlamak ve kazaların önüne geçmek için kritik öneme sahip. Bununla birlikte uzun yolculuklardan önce, özellikle de yolların kalabalık olduğu tatil dönemlerinde lastik ve araç kontrolü çok daha fazla önem kazanıyor. Sürüş güvenliği için öncelikle mevsime uygun lastiklerin kullanılması gerekiyor. Bu nedenle lastik kontrolleri de aksatılmamalı. Peki, uzun yola çıkmadan önce lastik kontrolü nasıl yapılır?

Lastik Hava Basıncı

Lastik hava basıncı, güvenlik için ilk kontrol edilmesi gereken unsurlar arasındadır. Doğru basınç değeri, lastiğin yol tutuşu, çekiş gücü gibi performans özellikleri üzerinde direkt olarak etkilidir. Aynı zamanda tavsiye edilenden yüksek ya da düşük basınca sahip lastikler, düzensiz aşınma riskiyle karşı karşıyadır. Lastiği doğru basınçta kullanmamak, lastik ömrünün daha çabuk bitmesine neden olacağı gibi yakıt tüketimini de arttıracaktır. Bununla birlikte uzun süre kullanılmamış lastiklerinde basınç değerlerinin düşebileceğini unutmamak gerekir.

Lastik Hava Basıncı Kaç Olmalı?

İdeal lastik hava basıncı, araçlara göre değişkenlik göstermektedir. Araç üreticisinin tavsiye ettiği basınç bilgisi, sürücü kapısı bölgesinde, torpido gözü veya benzin deposu kapağı içerisinde bulunabilen metal etikette yazmaktadır. Aynı zamanda araç kullanım kılavuzlarında da önerilen lastik basıncı değerleri belirtilmektedir. Yollarda ekstrem bir durum ortaya çıkmadıkça önerilen değerlerin dışına çıkmak tavsiye edilmemektedir. TyreSafe, uzman sürücülerin ekstrem arazi gibi koşullarda basınçlarını değiştirebileceğini söylemiştir. Ancak öncelik olarak otoyollarda kullanılan araçlarda bunun tehlikeli olduğunu, araç üreticisinin önerdiği basınçta kalınması gerektiğini belirtmiştir.

Lastik Diş Derinliği

Lastik diş derinliği, performans ve güvenlik üzerinde etkili olan bir diğer başlıca faktördür. Otomobiller için minimum yasal lastik diş derinliği 1,6 mm’dir. Bununla birlikte birçok lastik üreticisi, özellikle karlı ve ıslak zeminler için en az 3-4 mm lastik diş derinliği tavsiye etmektedir.

Görsel Kontrol

Lastikler üzerinde aşırı çatlama, şişkinlik, kesik, herhangi bir çıkıntı veya gömülü bir nesne bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir. Bu gibi bir durum tespit edilmesi hâlinde profesyonel yardım alınmalıdır. Kontrolü gerçekleştirirken park hâlinde kalan aracın zeminle temas eden kısmını da incelemek için araç hareket ettirilmelidir.

Kış Lastiği Kullanmak Zorunlu mu?

Yönetmeliklere göre 1 Aralık – 1 Nisan tarihlerinde kış lastiği zorunluluğu uygulanıyor. Denetlemeden geçilebilmesi için lastik yanak bölgesinde 3PMSF (3 Tepeli Dağ içinde Kar Tanesi) ve M+S işaretlemelerinden en az birinin bulunması gerekiyor. Bu işaretlemelerden birini bulunduran ve sırt deseni uygun olan 4 mevsim lastikler de denetimden geçebiliyor. Ancak kar yağışı ve buzlanmanın yoğun olduğu koşullarda sürüş için kışlık lastikler tavsiye ediliyor.

Kış lastiği yönetmeliği ile ilgili tüm ayrıntılar için "Kış Lastiği Takmama Cezası Ne Kadar? Kış Lastiği Hangi Araçlarda Zorunlu?” adlı Blog yazımızı okuyabilirsiniz.

Oto Lastikler En Fazla Kaç Yaşında Olmalı?

Üretim tarihinden itibaren lastik raf ömrü, 8-10 yıl arasında değişmektedir. Lastik araca takıldıktan sonra ise bu süre kısalmaktadır. Lastiğin güvenli esnekliğini koruyabileceği kullanım süresi, sürüş, yol ve saklama koşullarına göre değişebilmektedir. Ancak doğru koşullarda bu süre; ortalama 5-7 yıl olarak görülmektedir. Bununla birlikte lastik diş derinliği yeterli olsa dahi üretim tarihinin üzerinden 10 yıl geçmiş lastikler kullanılmamalıdır! Ayrıca 5 yıldan daha uzun süredir kullanılan lastikler, yılda en az bir kez uzmanlar tarafından kontrol edilmelidir.

Lastik Üretim Yılı Nasıl Anlaşılır?

Lastik üretim tarihi, yanak bölgesinde "DOT” yazısından sonra hafta ve yıl olarak gösterilmektedir. Örnek vermek gerekirse; DOT kodu 0123 olan bir lastik, 2023’ün 1. haftasında üretilmiştir.

Uzun Süre Kullanılmamış Araçlar için Lastik Kontrolü Neden Önemli?

Evden çalışmanın yaygınlaşması, karantina gibi sebeplerle araçlar uzun süre kullanılmadan durabiliyor. Uzun süre aynı yerde park hâlinde kalmış araçlar için lastik kontrolleri de güvenlik açısından büyük önem taşıyor. Çünkü kullanılmayan lastik, daha hızlı sertleşerek çatlayabiliyor. Uzun süre ıslak veya yağlı zeminde ya da taş üzerinde park hâlinde durması, lastiğe zarar verebiliyor. Mevcut hasarlar, uzun süreli park hâlinde daha kötü hâle gelebiliyor. Bundan dolayı yukarıda yazılan kontroller, bu lastikler için de son derece önemli. Aynı zamanda lastikler, park hâlinde uzun süre düşük basınçta durduysa profesyonel olarak incelenmeleri öneriliyor.